Fistel bij de anus

Een fistel of pijpzweer bij de anus is een verbinding (klein gangetje) dat vanuit het anale kanaal richting de huid van de bil loopt. Het loopt langs of door de kringspier van de anus. Het heeft een inwendige opening in het anale kanaal en 1 of meerdere uitwendige openingen bij de bil. Soms is het een restant van een eerder doorgemaakt abces.

Afdeling

U kunt hiervoor terecht bij

Informatie

Peri-anale fistel

Oorzaken

Ontstoken slijmkliertjes in het anale kanaal
Ziekte van Crohn
Hidradenitis supurativa (ontstoken haarzakjes = acne inversa)

Verschijnselen

pus/vuil uit de anus of opening bij de bil;
pijn;
ontstoken huid rondom de anus.

Onderzoeken

Lichamelijk onderzoek of onderzoek tijdens een proctoscopie/operatie kan aantonen dat er sprake is van een fistel, als de fistelgang kan worden vervolgd met een plastic of metalen buisje (sonde). Ook kan de diagnose gesteld worden met een MRI scan of een echo in het anale kanaal. Soms is het nodig om aanvullend de dikke darm te onderzoeken met een scopie (camera).

Behandelingen

De behandeling van een fistel bij de anus hangt af van het type fistel. Bij elke patiënt is de behandeling weer anders en toegespitst op de patiënt. Het hangt af van de oorzaak maar zeker ook van waar de fistelgang zich bevindt ten opzichte van de kringspier. Daarom onderscheiden de chirurgen een lage en een hoge fistel.

Fistel bij de anus

Lage fistel

Deze bevindt zich over een lengte van minder dan 1/3 van de kringspier, gerekend vanaf de anus. Vaak kan dan de fistelgang open gelegd worden, dit noemen we een fistulotomie. Op bovenstaande afbeelding is dat het blauwe gangetje dat zich dicht bij het anale kanaal bevindt.

Fistulotomie

Nadeel: open wond en pijn. Mogelijke wondgenezingsstoornis. Kleine kans op lichte incontinentie.
Voordeel: genezingskans 95%

Een mogelijk alternatief voor de fistulotomie is de laserbehandeling waarbij de fistelgang dicht gebrand wordt. De bedoeling is dat dit in onderzoeksverband uitgezocht gaat worden. Hierover kunt u meer informatie krijgen op onze polikliniek.

Hoge fistel

Deze bevindt zich in het bovenste 2/3 deel van de kringspier. In bovenstaande afbeelding zijn dat de buitenste blauwe gangetjes. Deze kan je niet zomaar open leggen want dan is er een grote kans op incontinentie. Vaak wordt dan in eerste instantie een seton (draadje) geplaatst. Dit is te zien in onderstaande afbeelding. Dit houdt het kanaaltje open zodat het vuil eruit kan. Dan kan in tweede instantie een operatie uitgevoerd worden om te proberen de fistel te sluiten. Helaas hebben de meest toegepaste behandelingen geen fantastische resultaten. Slagingspercentages om de fistel volledig te sluiten variëren van 50 tot 90%.

MAP (mucosa advancement plastiek = slijmvlies verschuiving)

Deze behandeling bestaat uit het dichtmaken van de inwendige opening van de fistel en het bedekken van deze opening met een stukje “gezond” slijmvlies van het anale kanaal.

Voordeel: geen beschadiging kringspier mogelijk, geen incontinentie risico
Nadeel: kans op afsterven slijmvlies flapje, moeilijk uit te voeren
Kans op genezing: 50-70% in ervaren handen, anders < 50%

LIFT (ligatie intersphincterisch fistel traject = onderbinden van het fistelkanaal)

Hierbij wordt het fistelkanaal opgezocht tussen de inwendige- en uitwendige kringspier en daar onderbonden met een hechtdraad. De inwendige opening wordt gesloten en de uitwendige opening blijft open om langzaam dicht te groeien.

Voordeel: goede slagingskans in ervaren handen, kan ook bij fistels op moeilijke plekken.
Nadeel: minimale kans op incontinentie en wondgenezingsstoornissen.
Kans op genezing: +/-70% in ervaren handen

Plug (collageen materiaal)

Hierbij wordt een plug (zie onderstaande afbeelding) door het fistel kanaal heen getrokken en vastgemaakt. De inwendige opening wordt hiermee ook gesloten.

Plug

Voordeel: geen kans op letsel kringspier/incontinentie.
Nadeel: laat vaak los.
Kans op genezing: < 50%, wordt daarom niet aangeraden

Laser

Dit is een nieuwe techniek die misschien eerst in onderzoek verband getest gaat worden. Een laserdraad schroeit het kanaal dicht, net als de inwendige opening. De behandeling kan zo nodig herhaald worden.

Voordeel: goede beschreven slagingspercentages, makkelijk toepasbaar, geen kans op letsel kringspier/incontinentie
Nadeel: duur materiaal, nog geen lange termijn resultaten
Kans op genezing: 70% in ervaren handen

Contact

Heeft u vragen of wilt u een afspraak maken? Neem dan contact op met de afdeling Chirurgie via 036 868 87 01.