Lymfoom of lymfeklierkanker (Hodgkin en Non-Hodgkin)

Het lymfestelsel is onderdeel van het immuunsysteem van ons lichaam en bestaat uit lymfevaten, lymfeklieren, de milt, de thymus (zwezerik), de amandelen en het beenmerg. Een lymfoom is lymfeklierkanker waarbij kwaadaardige lymfocyten in het lymfestelsel groeien. Lymfocyten zijn een type witte bloedcellen. Er zijn B-lymfocyten, T-lymfocyten en Natural Killer cellen met elk hun eigen rol in het afweersysteem. Er zijn 2 hoofdcategorieën lymfeklierkanker: Hodgkin-lymfoom en Non-Hodgkin lymfoom.

Afdeling

U kunt hiervoor terecht bij

Hematologie

Informatie

Hodgkin

Bij Hodgkin-lymfoom zijn er grote afwijkende cellen (Reed-Sternberg cellen) die met een microscoop te zien zijn. Een Reed-Sternberg cel is meestal een sterk afwijkende B-lymfocyt. Hodgkin begint meestal in een lymfeklier in de borstholte, nek of oksels, maar kan ook in lymfeweefsel lager in het lichaam ontstaan. Het verspreidt zich via de lymfevaten geleidelijk naar overige lymfeklieren. Als de ziekte ver is gevorderd, kan het heel soms in de bloedbaan komen en uitbreiden naar bijvoorbeeld de lever, de longen of het beenmerg.

Jaarlijks krijgen ongeveer 350 mensen in Nederland de diagnose Hodgkin-lymfoom. De oorzaak is onbekend, maar er lijkt een verband met het Epstein-Barr virus (de veroorzaker van de ziekte van Pfeiffer).

Er zijn 2 soorten Hodgkin. Bij 95% van de diagnoses gaat het om een klassiek Hodgkin-lymfoom, waar 4 subtypen onder vallen. Deze subtypen zijn nodulair scleroserend Hodgkin lymfoom, gemengdcellig Hodgkin lymfoom, lymfocyten-arm Hodgkin lymfoom en lymfocytenrijk klassieke Hodgkin-lymfoom. Bij de andere 5% van de diagnoses gaat het om een nodulair lymfocytenrijk Hodgkin lymfoom.

Non-Hodgkin

Lymfeklierkanker zonder Reed-Sternberg cellen heet Non-Hodgkin lymfoom. Hiervan zijn meer dan 30 verschillende soorten die vaak duidelijk anders verlopen en andere behandeling vragen.

Bij 80 tot 85% van de diagnoses ontstaat een Non-Hodgkin lymfoom uit B-lymfocyten. Deze vorm komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen en meestal rond het 60e levensjaar. Bij 15% van de diagnoses ontstaat het uit T-lymfocyten of Natural Killer cellen. Deze vorm komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen en meestal rond het 60e levensjaar. De vooruitzichten van deze vorm zijn slechter. Lymfeklierkanker kan ook ontstaan uit lymfoblasten, dit zijn de voorlopers van B- en T-lymfocyten. Dit is heel zeldzaam en wordt soms gezien als leukemie als er veel beenmerg is betrokken. Deze vorm komt vaker voor bij jongvolwassenen en vaker bij mannen dan vrouwen.

Chronisch lymfatische leukemie

Chronisch lymfatische leukemie valt ook onder lymfeklierkanker.

Symptomen

Zowel bij Hodgkin als Non-Hodgkin lymfomen groeien de lymfeklieren doordat de lymfekliercellen zich ongeremd delen. Dit is vaak als eerste te merken aan een goed voelbare zwelling van de lymfeklieren in de hals, oksels of soms de liezen. Ook kunt u gewicht verliezen, uw eetlust kwijtraken, koorts krijgen, nachtelijk zweten en last hebben van hardnekkige jeuk. Soms wordt lymfeklierkanker toevallig ontdekt, zonder dat iemand klachten heeft.

Onderzoeken

Er zijn verschillende onderzoeken om de diagnose lymfeklierkanker te stellen en het stadium te bepalen. De PET-CT scan gebeurt in het Amsterdam UMC.

Bloed-, urine- en ontlastingsonderzoek Beenmergpunctie (botboring) Algemene punctie/biopsie (onder echogeleiding) PET-CT scan (met FDG) CT-scan (algemeen) CT-scan met intra-veneus contrast CT-scan met oraal en intra-veneus contrast Ejectiefractiebepaling

Behandelingen

De behandeling van Hodgkin-lymfoom en Non-Hodgkin lymfoom hangt af van het type lymfoom, het stadium waarin de kanker zit en uw lichamelijke conditie. Hodgkin-lymfoom is meestal goed te behandelen met chemotherapie eventueel in combinatie met bestraling. De behandeling van Non-Hodgkin lymfoom bestaat vaak uit een combinatie van chemotherapie en immuuntherapie. Als het lymfoom weer terugkomt, is intensieve chemotherapie gevolgd door stamceltransplantatie mogelijk.

Nazorg

Als de behandeling is afgerond, krijgt u een nazorgtraject bij uw specialist. Met bloedonderzoek en lichamelijk onderzoek, houdt deze het verdere verloop van de ziekte en mogelijke klachten in de gaten. Ook is er aandacht voor het dagelijks functioneren, weer gaan werken, revalideren en psychosociale problemen.

Allogene stamceltransplantatie Autologe stamceltransplantatie Chemotherapie Doelgerichte therapie bij kanker Immuuntherapie Bestraling / Radiotherapie Operatieve verwijdering van de milt (Splenectomie) Stamcelaferese

Contact

Heeft u vragen of wilt u een afspraak maken? Neem dan contact op met de afdeling Hematologie via 036 868 87 16.