Stemproblemen bij volwassenen

De stem is een belangrijk communicatiemiddel. Door met de stem te wisselen in klank en intonatie geven we naast de inhoud van woorden ook informatie over gedachten en emoties. Door verschillende redenen kunnen stemproblemen zoals schorheid en heesheid ontstaan.

Afdeling

U kunt hiervoor terecht bij

Keel-, neus- en oorheelkunde

Informatie

Stemgeluid ontstaat doordat uitgeademde lucht de stembanden laat trillen. Dit gebeurt alleen als de stembanden goed gesloten tegen elkaar aanliggen. De toonhoogte van de stem verandert door de spanning van de stembanden en de spieren hieromheen af te wisselen. De mondholte, tong, lippen en neusholte geven klank aan het geluid waardoor we kunnen spreken en zingen.

U kunt last krijgen van heesheid als uw stembanden niet goed sluiten of niet goed trillen tijdens het praten. Dit kan bijvoorbeeld omdat de bewegelijkheid van 1 van uw stembanden niet goed is, doordat u een bolletje (poliep) op uw stemband heeft of doordat uw stembanden (met de leeftijd) dunner zijn geworden. Als de stembanden onvoldoende sluiten, ontsnapt er valse lucht en is de stem hees of verliest de stem aan kracht. Als uw stembanden niet goed trillen, wordt uw stemgeluid verstoord en klinkt u ruw, krakerig of schor.

Enkele oorzaken van stemproblemen zijn:

overbelasting of verkeerd stemgebruik;
ontstekingen;
irritatie door bijvoorbeeld allergie;
medicatie;
brandend maagzuur;
aangeboren afwijkingen;
een stilstaande stemband;
goedaardige zwellingen (stembandpoliep);
kanker (zeldzaam).

Symptomen

heesheid;
schorheid.

Onderzoeken

Als u in het Flevoziekenhuis voor stemproblemen op de polikliniek komt, krijgt u eerst een afspraak met een KNO-arts die uw klachten beoordeelt. Om de stembanden te onderzoeken wordt een spiegeltje in uw mond gehouden. Soms gaat keelspiegelen moeilijk, of de arts wil u bepaalde bewegingen of klanken laten maken die niet mogelijk zijn met een spiegeltje in de keel. Dan kan de arts als alternatief met fiberscopie naar de stembanden kijken. Hierbij wordt een kleine camera met een dun slangetje via de neus in de keelholte gebracht.

U hoeft niet nuchter te zijn: u mag van tevoren gewoon eten en drinken.

De KNO-arts kan u uitnodigen voor uitgebreider stemonderzoek. Dit bestaat meestal uit twee afspraken. Tijdens deze afspraken wordt u verder onderzocht door zowel de KNO arts als door de logopedist.

Keelonderzoek via de neus (fiberscopie) Stembandonderzoek (videostroboscopisch onderzoek)

Behandelingen

Wanneer de stemklachten niet komen doordat er iets niet goed is met uw stembanden, verwijst de KNO-arts u door naar de logopedist die uw stemgebruik en de functiemogelijkheden onderzoekt.

De logopedist bespreekt de oorzaak van de klachten met u en stelt een eventuele behandeling voor.

Wat kunt u zelf doen bij stemproblemen?

Niet roken, dit droogt de stembanden uit en beschadigt het slijmvlies van de keel.
Door uw neus ademen en voldoende water of ander vocht drinken. Als uw slijmvlies uitdroogt, is het kwetsbaar en tast dit de stemkwaliteit aan.
Niet kuchen, hoesten, schrapen, fluisteren en schreeuwen. Dit kan de stembanden op lange termijn beschadigen.
Spreek rustig. Als u gehaast spreekt, heeft u geen tijd uw stembanden op de juiste manier te gebruiken.
De stem niet forceren wanneer uw flink verkouden bent. Probeer ook dan niet te fluisteren: dit kan ook uw stembanden beschadigen. Probeer in plaats daarvan zacht te praten.
Vermijd spreken in lawaai.
Vermijd chloor-/ammoniaklucht (zwemmen/schoonmaken) en andere irriterende of chemische stoffen zoals haarspray of verf zoveel mogelijk. Ook deze irriteren en beschadigen het keelslijmvlies.
Houd uw gebit en mond goed schoon.

Operatie

Als een stemafwijking herstelt, kunt u een operatie aan uw stembanden of een stemverbeterende operatie krijgen.

Stembanden operatie (microlaryngoscopie) Stemverbeterende operatie (thyreoplastiek)

Contact

Heeft u vragen of wilt u een afspraak maken? Neem dan contact op met de afdeling Keel-, neus- en oorheelkunde via 036 868 88 21.