“Ik kan mensen met chronische nierschade niet genezen, maar wel samen met ze oplopen”

Hoe kwam u op het pad van de geneeskunde?

“Het begon met een ziek broertje. Hij lag in het ziekenhuis. Het was er warm en het rook vreemd. Het maakte indruk op mij, hier lag mijn toekomst. Ik wist nog niet wat ik in mijn mars had, maar dankzij hard werken voor mijn vwo kon ik geneeskunde gaan studeren. Ik was de eerste in de familie die dit pad koos, ik had geen voorbeelden.”

En waarom koos u voor nefrologie?

“Tijdens mijn coschappen ontdekte ik al snel dat opereren niets voor mij was. Vanwege een fysieke beperking, ik zie geen diepte, maar ook qua karakter en opvoeding. Ik ben iemand die houdt van nadenken en puzzelen, dat past meer bij een beschouwend dan een snijdend specialisme. Ik heb als kind veel geschaakt. Dat vraagt om strategie, om stappen vooruit denken. Dat is precies wat nodig is als nefroloog. Onderzoek en behandeling van een verstoorde nierfunctie vragen om strategie. Het is vooruit denken en samen met de patiënt  zoeken naar een nieuwe balans in lichaam en geest. Dat past mij.”

Twee nieren

“Nieren zijn zo groot als de vuist van de bezitter, zo’n 12 tot 13 cm. Ze worden iets kleiner met de leeftijd en zitten hoog, achter in de rug. Je nieren zijn te vergelijken met twee koffiefilters met meer dan 1 miljoen filtertjes. Ze scheiden afvalstoffen uit en zorgen voor de homeostase in het lichaam, oftewel het evenwicht  van zouten, vocht en de regulatie van de zuren en basen in het lichaam. Je kunt prima toe met één goed functionerende nier, de  tweede nier geeft je reservecapaciteit. Dat betekent helaas wel dat je nierschade  vaak pas laat opmerkt. Daarom worden risicogroepen gecontroleerd op nierschade.”

Wat kunt u als nefroloog betekenen?

“Mijn eerste taak is om de oorzaak van een verminderde nierfunctie op te sporen. Daarvoor doen we allerlei onderzoeken. Ik ‘schaak’ met alle gegevens, op zoek naar de oorzaak en meest passende behandeling om verdere achteruitgang te vertragen. We kunnen met voeding en medicatie veel bereiken, maar uiteindelijk zal een klein deel van de mensen met chronische nierschade uiteindelijk in aanmerking komen voor nierfunctievervangende behandeling, dialyse of een niertransplantatie. Nierschade genezen kan ik niet.”

Niet kunnen genezen, hoe is dat voor een arts?

“Dat is moeilijk. Maar we kunnen als team een belangrijke  rol spelen bij het lichaam zo gezond mogelijk houden en bij het accepteren van deze chronische ziekte en de angst voor de toekomst. Het is belangrijk om iemand goed te kennen om iemand goed te kunnen adviseren. Wie bent u, wat vindt u belangrijk in het leven, wie kunnen u ondersteunen? Inzicht in de persoon geeft ook inzicht in waar iemands kracht zit. Daarmee kan iemand verder, ondanks alle beperkingen.”

Wat betekent dialyse voor iemands leven?

“Dialyseren vraagt veel tijd en energie, het is een soort halve baan. Voor de ene patiënt is dan de energie al op, de ander kan er nog een halve of zelfs hele baan naast hebben. Thuisdialyse geeft mensen meer regie over hun leven, dat geeft mensen kracht. Daarom is ons motto ‘Thuisdialyse, tenzij’. Daarmee lopen we als Flevoziekenhuis voorop.”

Is er hoop?

“Dé hoop is een niertransplantatie. Het uitzicht op een donornier geeft mensen moed om goed voor zichzelf te zorgen, gezond te eten en voldoende te bewegen. En dat kan zelfs tijdens de dialyse met de dialysefiets in het dialysecentrum. Bewegen geeft minder kramp, betere bloeddoorstroming, minder vet- en meer spiermassa en een beter emotioneel evenwicht. Belangrijke issues om de periode van dialyseren zo goed en gezond mogelijk door te komen.”

Zijn er voldoende donornieren?

“De gemiddelde wachttijd is nu drie jaar. De vraag naar donornieren is gestegen, maar het aantal mensen dat bij leven een nier afstaat ook. Ik heb veel respect voor deze mensen, zij kunnen met één nier in sommige gevallen meerdere nierpatiënten helpen aan een nieuwe nier. Deze mooie daad is niet voor iedereen weggelegd. Iedereen kan wel nadenken over het afstaan van je nieren na overlijden. Met jouw nieren geef je iemand zijn leven terug.”

U ondersteunt ook artsen, waarom?

“Iedere arts maakt in zijn loopbaan heftige situaties mee. Er is iets fout of bijna fout gegaan, een gevoel van feilbaarheid, schaamte en soms onmacht bij een overlijden. Dat heeft  impact op je,  kan zwaar op je drukken. Daarmee blijven rondlopen kan leiden tot minder goed functioneren, slecht slapen, prikkelbaarheid, overdiagnostiek of zelfs ziekte. Praten over wat je meemaakt is heel belangrijk om als arts goed te kunnen blijven functioneren. Je moet trachten de situatie weer te normaliseren. Een arts (in opleiding) kan mij of een van mijn collega-peersupporters in het Flevoziekenhuis benaderen voor een ondersteunend gesprek. In het volste vertrouwen praten we over wat je is overkomen of wat je hebt gezien. Ook een arts hoeft er niet alleen voor te staan.”

Het Dialysecentrum valt onder de afdeling Nefrologie. U kunt bij ons terecht voor primaire nierziekten, begeleiding bij chronische nierschade, pre-dialysezorg, thuisdialyse en centrum dialysebehandeling. De behandelingen vinden zoveel mogelijk thuis onder begeleiding plaats, tenzij dit niet mogelijk is. Dan kunt u terecht op onze locaties in Almere of Lelystad. Ons team bestaat uit nefrologen, dialyseverpleegkundigen, een maatschappelijk werker, een diëtist en polikliniekmedewerkers.